Context, trends en ontwikkelingen
Openbare gezondheidszorg
In 2016 is het gezondheidsbeleid ‘Samen gezond in Hardenberg 2016-2019’ vastgesteld. Met het doel: gezonde keuzes voor onze inwoners makkelijker te maken, hen van goede informatie te voorzien en meer in te zetten op preventieve activiteiten en een gezonde leefomgeving. In het plan leggen we interne en externe dwarsverbanden. Denk intern bijvoorbeeld aan: openbare orde en veiligheid, de inrichting van openbare ruimten, duurzaamheid, jeugdbeleid, maatschappelijke ondersteuning, sport- en beweegbeleid en beleid voor inwoners met een laag inkomen.
Samengevat zijn onze uitgangspunten:
- Het bevorderen van de vitaliteit en de gezondheid van al onze inwoners staat centraal.
- Het accent verschuift van ‘ziekte en zorg’ naar ‘gezondheid en gedrag’.
- Gezondheid levert een positieve bijdrage aan de eigen kracht en participatiemogelijkheden van inwoners. Wij stimuleren en waar nodig ondersteunen wij inwoners bij het werken aan hun gezondheid.
- Preventie neemt een prominente plaats in voor een betere gezondheid.
- Een gezonde leefomgeving stimuleert een betere gezondheid.
- Gezondheidsbeleid is integraal en intersectoraal.
In de afgelopen twee jaar hebben wij binnen de programma’s van onder andere Vitaal Vechtdal, Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) en middelengebruik aan bovenstaande uitgangspunten gewerkt. Ook in het in februari aangeboden preventie- en handhavingsplan hebben we de verbinding gelegd met de gezondheidsnota. Dit sluit aan bij de gestelde speerpunten in het gezondheidsbeleid:
- Een integrale aanpak voor gezondheidsbevordering
- Inzicht verbeteren in de gezondheidssituatie van onze inwoners
- Stimuleren van een gezonde leefomgeving
- Actieve en gezonde leefstijl voor jongeren
- Meer inzet op preventieve ouderenzorg
In 2018 gaan we verder met het integraal uitdragen van de uitgangspunten en realiseren van de speerpunten uit het gezondheidsbeleid. Dit doen we onder andere binnen het uitvoeringsplan middelengebruik en het nieuw te realiseren armoede- en schuldenbeleidsplan. In het voorjaar van 2018 komt er een tussenevaluatie van het gezondheidsbeleid richting de raad. In 2019 stellen we een nieuw gezondheidsbeleid opgesteld voor de looptijd vanaf 2020.
Jeugd gezondheidszorg en jeugdhulp
De gemeenteraad heeft in 2016 de Visie Jeugdhulp IJsselland 2017 – 2020 ‘Lokale visie als onderlegger voor de samenwerking aan de transformatie van de jeugdhulp in de regio’ vastgesteld. Dit is de opvolger van het Regionaal Transitie Arrangement 2013-2016.
Centrale begrippen uit de Visie Jeugdhulp IJsselland 2017 – 2020 zijn:
- preventie
- vroegtijdig signaleren
- hulp in/van de directe omgeving van het kind
- flexibele inzet jeugdhulp
- ondersteuning mét ouders
- gezinsgericht werken
- verbinding met onderwijs, verenigingen en andere instellingen
- sturen op kwaliteit en resultaat binnen de financiële kaders.
Deze uitgangspunten komen, weliswaar in andere bewoordingen, overeen met de uitgangspunten van het Beleidsplan ‘Samen Doen’.
In 2018 werken we volgens een nieuw IJssellands model voor outputgerichte bekostiging. Dit betekent dat we vooraf het te bereiken resultaat en budget van de in te zetten zorg bepalen. Dit staan dan ook centraal in plaats van het in te zetten jeugdhulpproject. Gedurende 2018 ontwikkelen we dit door.
We werken hard aan de lokale transformatie. Dit doen we naast de transformatie die we in regionaal verband vormgeven. De lokale transformatie willen wij realiseren door samen te werken met het lokale veld, aanbieders en ouders. Mooie initiatieven hierin lopen al. Denk aan: de samenwerking tussen het Samen Doen team en de huisartsen, de kinderartsen en de vindplaatsen (scholen en voorschoolse voorzieningen). Deze samenwerking geven wij vorm op basis van transparantie en vertrouwen.
De overige interventies, die gericht zijn op preventie, kunt u lezen in de lokale nota jeugd. Deze nota ontvangt u dit najaar. Preventie werkt het best op jonge leeftijd. De opbrengt van investeren in kinderen en jongeren is het grootst. Aan de ene kant omdat jong geleerd oud gedaan is. Aan de andere kant plukken kinderen langer de vruchten van de investeringen. Het nadeel van preventie is dat er een tijdspanne zit tussen de implementatie van een interventie en het verschijnen van effecten. Hierdoor kunnen interventies die op lange termijn kosteneffectief zijn, op korte termijn niet effectief lijken. Daarom is er een lange adem nodig.
Bij de 2e berap 2017 hebben we op basis van q1 van de BVO een inschatting gemaakt voor de te verwachten kosten jeugdzorg. Deze inschatting hebben we gemaakt op basis van de huidige inkoopsystematiek. We verwachten op basis van q2 een verdere stijging in de kosten van de jeugdzorg.
In 2018 werken we met een nieuw IJssellands model voor outputgericht bekostiging. Wat dit voor de kosten van jeugdzorg in de gemeente Hardenberg betekent, is op dit moment nog onbekend. Gedurende 2018 verwachten wij dat we hier meer duidelijkheid over hebben. Voor dit onderwerp verwijzen wij u ook naar de risicoparagraaf.
Begraafplaatsen
Door de opkomst van natuurbegraafplaatsen en de toename van cremeren is begraven minder vanzelfsprekend geworden. Het prijs- en kwaliteitsniveau van de begraafplaatsen speelt een belangrijke rol in de afweging die mensen maken. Voor de gemeente zijn de volgende punten van belang:
- Een toekomstbestendige exploitatie
- Marktconforme tarieven
- Een marktconform kwaliteitsniveau van beheer, onderhoud en dienstverlening
Hierop is in 2017 al ingespeeld door een differentiatie aan te brengen in tarieven en termijnen en wordt meer ruimte geboden voor maatwerk in geval van bijzondere wensen van de overledene of nabestaanden. Dit brengt met zich mee dat een aantal regels in de huidige beheerverordening zullen worden aangepast. Dit staat voor 2018 op de rol.
Ook in 2018 en volgende jaren wordt uitvoering gegeven aan het ruimen van de grafsteen op moment dat de nabestaanden het grafrecht niet wensen voort te zetten. Het ruimen van een grafsteen gebeurt nadat de rechthebbende is aangeschreven of - ingeval deze niet bekend is - middels een bordje bij het graf is opgeroepen zich te melden. De rechthebbende of nabestaanden krijgen eerst de mogelijkheid om het grafrecht te verlengen. Met het ruimen van grafstenen is in 2016 begonnen met een inhaalslag, die in 2017 een piek vertoonde en in 2018 wordt afgerond. Vanaf 2019 ontstaat dan een normale situatie.
Voor het ruimen van grafstenen wordt uitgegaan van een kostenpost van €25.000 in 2018 en daarna m.i.v. 2019 structureel €15.000 per jaar.
Relatie met kaderstellende nota's
- Beleidsnota Sociaal Domein "Samen Doen".
- Lokaal gezondheidsbeleid 'Samen Gezond in Hardenberg' 2016 - 2019