Programmaplan

Algemeen
Op 23 april 2013 stelde de gemeenteraad van Hardenberg een nieuwe toekomstvisie “De gemeente Hardenberg stapt stevig op de toekomst af” vast, na een evaluatie van de oorspronkelijke toekomstvisie uit 2004. De toekomstvisie bestrijkt het tijdvak 2013 – 2023 en kent drie doelstellingen:
•   samenhang in diverse gemeentelijke beleidsvelden ondersteunen;
•   een helder profiel naar buiten toe creëren;
•   strategische politieke keuzes maken.

De toekomstvisie bevat drie programmalijnen: wonen, werken en welzijn. Hieronder worden deze kort toegelicht. Daarnaast gaat de toekomstvisie in op de rol van de gemeente.

Wonen
Woningbouw vindt bij de kleine en grote kernen plaats op basis van behoefte met speciale aandacht voor jongeren en ouderen, bij voorkeur via inbreiding. De meeste woningbouw vindt plaats in Hardenberg en Dedemsvaart.

De gemeente vindt voorzieningen in de kernen belangrijk, waarbij betrokkenheid van inwoners en particulier initiatief uitgangspunten zijn. In de kleine kernen is een ontmoetingsplek een ondergrens voor het voorzieningenniveau. Bundeling en samenwerking zijn hierbij van belang. Centrale voorzieningen met een uitstraling voor de regio zijn er vooral in de kern Hardenberg gelegen, waarbij Dedemsvaart een aanvullende functie heeft.

Eigen verantwoordelijkheid en elkaar aanspreken zijn van groot belang in de openbare ruimte en op het gebied van veiligheid. Bij grote sociale problemen is de gemeente regisseur die partijen bij elkaar brengt.

Werken
De gemeente concentreert bedrijvigheid en voorzieningen in Hardenberg en Dedemsvaart. In de kleinere kernen is binnen bestaande bebouwing en industrieterreinen ondernemerszin mogelijk. De gemeente koestert de bestaande bedrijvigheid en starters en stimuleert de maakindustrie, recreatie & toerisme en de (verbrede) agrarische sector als visitekaartje van de gemeente. Ook de zorg is een belangrijke sector.
 
Welzijn
Het bevorderen van 'zelfredzaamheid' is de beste manier om kwetsbare groepen te helpen. Indien mensen niet voor zichzelf kunnen zorgen en ook de omgeving geen rol kan spelen, zal de gemeente (tijdelijk) een vangnetfunctie vervullen en ondersteuning bieden. De gemeente stimuleert vrijwilligerswerk en mantelzorg. De gemeente versterkt de kwaliteiten van de groene ruimte met een gebiedsgerichte werkwijze.

Collegeprogramma
Op 18 april 2014 sloten CDA, CU en PvdA een nieuw college-akkoord “Behoedzaam vooruit!” in de raad van 24 april 2014 heeft de raad in grote meerderheid ingestemd met het collegeprogramma. De raad en het college hebben daarmee gekozen voor voortzetting van vastgesteld beleid, maar monitoren dit beleid goed, zodat tijdig kan worden bijgestuurd.

Vanaf 2015 zijn nieuwe zorg- en welzijnstaken naar de gemeente toe gekomen. In het coalitieprogramma is afgesproken dat deze overheveling van taken voor de gemeente budgettair neutraal moet verlopen.

2018 is het laatste jaar van het collegeprogramma. De ambities zijn gerealiseerd dan wel zijn hiervoor de nodige middelen in de meerjarenbegroting 2018-2021 uitgetrokken.
De afgelopen jaren is de lijn van bezuinigingen doorgezet. Echter, met enkel bezuinigingen  had de gemeente de opgaven waar ze voor stond en nog staat niet gered. Het vroeg en vraagt ook om nieuwe denkwijzen, concepten en innovaties en een slimmere manier van samenwerken en verbinden.

Uitwerking meerjaren/collegeprogramma in begroting 2018
Per programmalijn wordt weergegeven, wat de doelstellingen uit de toekomstvisie zijn. De 3 programmalijnen zijn opgedeeld in programma’s en de programma’s in beleidsvelden.

Bij elk programma wordt ingegaan op context, trends en ontwikkelingen. Zaken die  relevant zijn voor de uitwerking van de (meerjarige) doelstellingen in concrete activiteiten in 2018. Vervolgens wordt per beleidsveld weergegeven:

• Wat we willen bereiken?
• Wat we hiervoor in 2018 gaan doen?.

Toelichting op de lasten en baten per programma
Aan het eind van elk programma is een (meerjarig) overzicht opgenomen van de lasten en baten van het programma. Door middel van dit overzicht wordt ook de 3e W-vraag beantwoord, namelijk “wat het gaat kosten?”.
Daarbij is ook aangegeven, wat de verschillen ten opzichte van voorgaande jaren zijn en worden deze verschillen toegelicht. Bij deze toelichting is gekozen voor een indeling naar een deel dat "centraal" wordt verklaard en een deel dat binnen het programma wordt toegelicht.
Onder de centraal te verklaren zaken, worden begrepen:

• prijsstijgingen
• verdeling bijdrage aan de bestuursdienst Ommen Hardenberg
• kapitaallasten

De uitgaven en tarieven zijn conform uitgangspunten voor de begroting 2018 met 1,6% verhoogd. Voor de jaren daarna wordt gerekend met constante prijzen (loon- en prijsontwikkelingen worden hierbij op "nul" gezet).

De bijdrage die de gemeente aan de bestuursdienst Ommen- Hardenberg betaalt, wordt aan de hand van een urenopgave verdeeld over de programma's (zie overigens ook de paragraaf bedrijfsvoering).

De aanpassingen verband houdende met de doorberekening kapitaallasten hangen samen met  de actualisering van het onderliggende overzicht van de activa (m.n. het effect van de aanpassing van de boekwaarden per 1 januari 2018).

Voor wat betreft het verschil tussen de begroting 2018 en de begroting 2017 wordt nog opgemerkt dat het verschil vooral wordt verklaard uit het verwerken van de jaarschijven van de meerjarenbegroting 2017-2020 en incidentele budgetbijstellingen in de begroting 2017. In de toelichting op de verschillen worden de belangrijkste zaken benoemd.