Bedrijfsvoering

Inleiding

De gemeentelijke taken van de gemeente Hardenberg worden uitgevoerd door de bestuursdienst Ommen-Hardenberg (BOH). De bedrijfsvoeringskosten zijn opgenomen in de begroting van de BOH. Onder bedrijfsvoeringskosten worden die kosten verstaan, die betrekking hebben op de ambtelijke organisatie en die door gezamenlijk gebruik van de beide gemeenten niet rechtstreeks aan één van de individuele gemeenten toegerekend worden.

De BOH-begroting is opgesteld op basis van de organisatieagenda 2020 en bestaat uit vier ontwikkel-programma’s, te weten Mens & Organisatie, Sturing & Control, Partnerschap & Samenwerking en Dienstverlening. De ontwikkelprogramma’s beschrijven de ambities van de BOH tot 2020.

Op 29 juni 2017 heeft het Algemeen Bestuur van de Bestuursdienst Ommen-Hardenberg (BOH) de begroting voor het jaar 2018 vastgesteld. Deze begroting is opgesteld op basis van bestaand beleid. Wel is rekening gehouden met (door uw raad) gefiatteerde besluitvorming en de prijs- en loonontwikkeling. Ook de bezuinigingen waartoe door uw raad is besloten zijn daarin verwerkt. De vastgestelde begroting is op 29 juni aan uw raad toegezonden. De bijdrage (structureel en incidenteel) van de gemeente Hardenberg aan de BOH is op basis van de huidige BOH-begroting voor 2018 ruim € 35.246.000. Op basis van de eerdere behandeling van de BOH-begroting 2018 in uw raad/de gemeenteraad van Hardenberg heeft het Dagelijks Bestuur van de BOH inmiddels voorgesteld om de Algemene Reserve van de BOH vast te stellen op € 500.000. Wij gaan er vanuit dat het Algemeen Bestuur in zijn vergadering van december a.s. dit besluit zal nemen. Tevens zijn de consequenties hiervan voor de gemeentelijke begrotingen in beeld gebracht. Wij verwijzen hiervoor naar de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Stand van zaken bezuinigingen

Zoals bekend hebben de gemeenteraden van de gemeenten Ommen en Hardenberg in 2013 een omvangrijk pakket aan bezuinigingsmaatregelen vastgesteld. Een deel van deze bezuinigingen heeft betrekking op de bedrijfsvoering van de BOH, de zogenaamde efficiencybezuinigingen. Deze bezuinigingen zijn in de BOH-begroting verwerkt. Om één en ander te realiseren is door de beide gemeenteraden frictiegeld, een kwaliteitsbudget en een budget voor mobiliteit beschikbaar gesteld.
De BOH ligt op koers met het realiseren van de bezuinigingstaakstelling. Deels wordt de taakstelling gerealiseerd door efficiency, echter het overgrote deel wordt gerealiseerd door vermindering van de formatie, waarbij natuurlijk verloop in principe uitgangspunt is. Ingezet wordt op interne en externe mobiliteit. Op gezette tijden en via de jaarstukken van de bestuursdienst wordt uw raad over de bezuinigingen geïnformeerd.

Dienstverlening in relatie tot doorontwikkeling van de organisatie
In de aanbiedingsbrief zijn wij reeds uitgebreid ingegaan op de doorontwikkeling van de BOH-organisatie.
We leven in een veranderende samenleving. Ook veranderen de verhoudingen in de samenleving. De grens tussen organisatie, gemeente en samenleving vervaagt.

We zien dat er vanuit de samenleving initiatieven ontstaan die vragen om een andere rol van de gemeente en een andere manier van werken in onze organisatie. Dit betekent niet alleen iets voor raad en college, maar vraagt ook een andere rol van de gemeentelijke organisatie, zijnde de Bestuursdienst Ommen-Hardenberg.

Het vraagt om anders te kijken naar de manier waarop we als gemeentelijke organisatie werken en onze interactie met de inwoners, bedrijven en andere organisaties. Deels zal onze houding en werkwijze nog steeds dienstverlenend zijn. En voor die inwoners die niet zelf kunnen, of waar de directe omgeving niet kan helpen of ondersteunen, hebben wij nog een “zorgen voor”- taak. Maar steeds vaker zullen we samenwerken met anderen om maatschappelijke opgaven samen vorm te geven. Binnen de Bestuursdienst vraagt dat om een omslag naar meer programmatisch werken.

Verdergaande digitalisering vraagt ook aandacht. Denk hierbij aan informatisering en het meervoudig gebruik van beschikbare (open) data. Dit vraagt om een investering om het veilig delen en beheren van informatie te borgen.

Wij vinden het belangrijk om te blijven investeren in een goede dienstverlening aan onze inwoners. Vijf jaar na de start van de bestuursdienst constateren we dat het in de organisatie begint te knellen en dat de bezuinigingen op onderdelen te fors zijn geweest. De opgave waarvoor de gemeente staat vraagt anders kijken naar de inrichting van de ambtelijke organisatie en de wijze waarop we processen hebben ingericht.

Het vraagt ook om voldoende, en op onderdelen om andere, capaciteit om op strategisch niveau mee te kunnen doen en invulling te geven aan onze veranderende rol.

We zien dat mede door de bezuinigingen juist op deze plekken gesneden is om voorrang te geven aan de primaire dienstverlenende processen. Dit heeft opgeleverd dat onze inwoners in zijn algemeenheid tevreden zijn over de dienstverlening.

Willen we echter klaar zijn voor de opgave die voor ons ligt, dan zien we dat er moet worden geïnvesteerd in meer strategisch denkvermogen om te kunnen ontwikkelen en innoveren en vandaar uit de slag naar opgavegericht werken te kunnen maken.

Voor een deel (€ 700.000,-) wordt deze investering binnen de ruimte van de eigen begroting van de bestuursdienst gezocht. Dit is echter onvoldoende en de veranderslag binnen de bestuursdienst vraagt om een extra structurele investering van € 360.000. € 270.000 daarvan komt voor rekening van Hardenberg. Daarnaast heeft het Dagelijks Bestuur van de BOH aan de colleges voorgesteld om het restant van de frictiegelden (ruim € 900.000,-) die destijds door de gemeenten beschikbaar zijn gesteld, in te mogen zetten voor de doorontwikkeling van de organisatie en om hier incidenteel een bedrag van € 500.000,- aan toe te voegen, waarvan € 375.000 voor rekening van Hardenberg komt.

Gelet op de (maatschappelijke) ontwikkelingen en fase waarin de bestuursdienst zich op dit moment bevindt, wil ons college aan deze wens tegemoetkomen.